Είναι γνωστό ότι η χώρα μας, παραδοσιακά, δεν φημίζεται για τις επιτυχίες της εναντίον της διαφθοράς. Για ορισμένους όμως τομείς όπως τα Μέσα Ενημέρωσης και ο Κατασκευαστικός κλάδος, η κοινωνία βοά, σε αντίθεση με τους φορείς των επαγγελματιών του χώρου οι οποίοι περί άλλων τυρβάζουν.
Ο κατασκευαστικός τομέας, πολύπαθος σήμερα αλλά ιδιαιτέρως «επιτυχημένος» κατά το παρελθόν, κατέχει υψηλή θέση σε θέματα διαφθοράς, τουλάχιστον όσον αφορά στη συνείδηση των πολιτών.
Το ΤΕΕ έχει βέβαια υποβάλει προτάσεις κατά το παρελθόν σε θέματα ανάθεσης έργων, μελετών ή προμηθειών ή και σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, χωρίς όμως, εκ του αποτελέσματος να μπορεί να υπερηφανεύεται για την αποτελεσματικότητά του. Εν τέλει, δεν έχει να επιδείξει σημαντικές παρεμβάσεις στο θέμα, τουλάχιστον ικανές να αναιρέσουν τη γενικότερη εικόνα του στην κοινωνία. Και αν η κοινωνία, η οποία βρίσκεται σε απόγνωση και αναζητεί παντού ενόχους, αδίκως ίσως κατηγορεί συλλήβδην «εργολάβους και μηχανικούς», υπάρχουν οι ίδιοι οι μηχανικοί που ξέρουν κάτι περισσότερο… Έστω και αν είναι αδύνατον να τεκμηριώσουν ατασθαλίες ή να αυτοκτονήσουν επαγγελματικά καταγγέλοντάς τες «κατά μόνας».
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι σίγουρο ότι είναι εύκολο να πάρει η μπάλα και την οποιαδήποτε … «γυναίκα του Καίσαρα». Έστω και αν είναι αθώα, δεν μπορεί να πείσει αλλά ούτε ενδιαφέρει κανέναν να πειστεί, όταν το ίδιο το ΤΕΕ βρίσκεται στο κατώτερο σημείο αξιοπιστίας του στην κοινωνία και στους ίδιους τους μηχανικούς.
Το ΤΕΕ πρέπει να αλλάξει ώστε να προστατεύει μεν τους δημοσίους υπαλλήλους οι οποίοι τιμούν τη δουλειά τους και την επιστήμη τους όπως επίσης να δημιουργήσει διαφανείς διαδικασίες όπου οι ελεύθεροι επαγγελματίες μηχανικοί δεν θα αισθάνονται μόνοι τους στην αντιμετώπιση φαινομένων κακοδιοίκησης ή στην επαφή τους με τους πελάτες τους.
Ιδού λοιπόν «πεδίον δόξης λαμπρόν» για την επόμενη διοίκηση του ΤΕΕ, η οποία, παράλληλα με το ρόλο της στο σχεδιασμό της ανάπτυξης, θα πρέπει να μελετήσει και τους τρόπους με τους οποίους αυτή η ανάπτυξη όχι μόνο θα είναι δίκαιη, αλλά επιπλέον δεν θα αφήνει περιθώρια για διαφθορά. Οι μηχανικοί μπορούν να δράσουν ως καταλύτης για την αναίρεση και όχι για την αναπαραγωγή φαινομένων του παρελθόντος. Όχι όμως μόνοι τους, αλλά με έναν φορέα, όπως το ΤΕΕ, ο οποίος οικοδομεί την έννοια της κοινότητας των μηχανικών, τους υποστηρίζει επιστημονικά και επαγγελματικά και αξιοποιεί τη συλλογική γνώση και εμπειρία τους.
Προτάσεις προς διαβούλευση
Κατά τη γνώμη μας το ΤΕΕ θα πρέπει να κινηθεί παράλληλα στην εξειδίκευση μέτρων τα οποία αφορούν θέματα όπως:
Θεσμικά μέτρα αλλαγής του κρατικοδίαιτου προτύπου επιχειρείν του ιδιωτικού τομέα (άμεσα, με τις αναθέσεις ή έμμεσα με τις “διευκολύνσεις”), ο οποίος έχει τη δυνατότητα (ή αναγκάζεται) να χρησιμοποιεί άλλου είδους “ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα”, εκτός της τεχνολογικής και οργανωτικής βελτίωσής του, δηλαδή εκτός της αξιοποίησης μηχανικών και επιστημόνων.
Κοινωνικός έλεγχος των δημοσίων υπηρεσιών (πχ με επιτροπές ελέγχου μηχανικών ή εκπροσώπων τους και πολιτών). Σε αυτήν την κατεύθυνση μπορεί να αξιοποιηθεί και να εξειδικευτεί ο νόμος 4369/2016 άρθρο 24 ο οποίος προβλέπει τον κοινωνικός έλεγχος της Δημόσιας Διοίκησης, που αποσκοπεί στη βελτίωση της λειτουργίας αυτής, καθώς και των παρεχόμενων από αυτήν Υπηρεσιών της διαμέσου του δημοσίου εντοπισμού προβλημάτων εύρυθμης λειτουργίας, περιπτώσεων κακοδιοίκησης, κλπ. . Καθιερώνεται, επίσης, η ανά δίμηνο διαδικασία Ακρόασης Κοινωνικών Φορέων και Πολιτών, με στόχο η διοίκηση να καταγράφει και να απαντά άμεσα στα προβλήματα κακοδιοίκησης και μη-εύρυθμης λειτουργίας.
Ανάδειξη της ανταποδοτικότητας των υπηρεσιών του μηχανικού με ολοκληρωμένες δράσεις επικοινωνία και επιμόρφωση των πολιτών και της αγοράς για την ανταποδοτικότητα των υπηρεσιών των μηχανικών (πχ η ανάδειξη του ρόλου της μελέτης σε αντίθεση με τη «δαπανηρή» άδεια ή της ανταποδοτικότητας του μόνιμου επιστημονικού συνεργάτη σε αντίθεση με την περιστασιακή αξιοποίηση εξωτερικών συνεργατών, δημιουργία υπηρεσιών πρώτης προσέγγισης από Κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις μηχανικών κλπ ).
Αν το ΤΕΕ κινηθεί πειστικά στα παραπάνω και εξασφαλίσει ένα αξιοπρεπές περιβάλλον δραστηριότητας των μηχανικών, τότε θα μπορεί να παρεμβαίνει αποτελεσματικότερα και σε συμπεριφορές των μελών του, οι οποίες δεν συνάδουν με την ιδιότητα του μηχανικού και του επιστήμονα.
ΘΚ
ΣΥΜΜΑΧΙΑ για ένα προοδευτικό ΤΕΕ 